انواع توکیل و اعطای وکالت

در اصل 35 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده‌است که در همه دادگاه‌ها، طرفین دعوا حق دارند برای خود وکیل انتخاب کنند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند باید برای آن‌ها امکانات تعیین وکیل فراهم شود.

البته در ایران و عموم کشورها تصدی شغل وکالت دادگستری علاوه بر لزوم دارا بودن تحصیلات مرتبط دانشگاهی، مستلزم اخذ مجوزهای لازم و گذرانیدن دوره‌های کارآموزی در کانون‌های وکلا است. وکالت یک نوع عقد از عقود است که بین موکل و وکیل، بسته می‌شود و به جای موکل، کار مورد وکالت را انجام می‌دهد مثلاً زید به عمر وکالت می‌دهد به این که زمینی برای او بخرد، زید موکل است و عمر وکیل. این عمر به نیابت از زید کار را انجام می‌دهد؛ و موکل محدوده‌ای را که برای عمر مشخص کرده، وکیل حق تجاوز و تعدی از آن را ندارد.  و عینا این وظایف برای وکیل ایرانی خوب در تورنتو نیز میباشد. مثلاً موکل گفته این خانه مرا بفروش به دویست تومان عمر حق ندارد به کمتر از دویست تومان بفروشد.

به چه کسی وکیل پایه یک دادگستری گفته می‌شود؟

وکیل پایه یک دادگستری شخصی است که پس از طی دوره تحصیلات دانشگاهی در مقطع لیسانس و یا بالاتر در رشته حقوق یا فقه و مبانی حقوق اسلامی یا هم‌تراز آن در حوزه علمیه، در آزمون کانون وکلای دادگستری که هر سال یک بار برگزار می‌شود، در رقابتی سنگین و نفس‌گیر موفق به کسب معدل و ترازی شده باشد که بتواند در بین رقبای پر شماری که دارد به عنوان کارآموز وکالت پذیرفته شود.

وکیل در توکیل یعنی چه؟

وکیل در توکیل به کسی گفته می‌شود که از سوی موکل خود اختیار مشخص کردن وکیل دیگری را برای او داشته باشد. منظور از داشتن حق توکیل آن است که وکیل می‌تواند برای انجام موضوع قرارداد وکالت به فرد دیگری وکالت بدهد و فرد دیگری را وکیل کند.
طبق ماده‌ی ۶۷۲ قانون مدنی، داشتن حق توکیل توسط وکیل یک امر استثنایی است و طبق ماده‌ی ۶۷۳ قانون مدنی، در صورتی که وکیل بدون داشتن وکالت در توکیل، انجام امری را که موکل برای آن به او وکالت داده است به شخص دیگری واگذار کند، در صورت وارد شدن خسارت به موکل، هم وکیل اول و هم شخص ثالث در برابر موکل پاسخگو خواهند بود؛ یعنی موکل می‌تواند برای جبران خسارات وارده به هر یک از این دو شخص مراجعه نماید.

انواع توکیل و اعطای وکالت

 به نقل از سایت پاسخ تو: ۱-توکیل به دیگری: به این صورت که در اعطای وکالت از سوی وکیل، صراحتاً یا به صورت ضمنی برای انجام امور ،اجازه وکالت داده شود. در این حالت وکیل اول حذف نمی‌شود و می‌تواند بر وکالت دوم نظارت داشته و تاثیر بگذارد. در این مورد فوت و حجر وکیل اول وکالت وکیل دوم را باطل می‌کند همچنین علاوه بر موکل وکیل اول هم می‌تواند وکیل دوم را حذف کند.
۲- تفویض وکالت: در این حالت وکالت به شخص ثالث انتقال پیدا می‌کند و وکیل اول حذف می‌شود.
در این مورد حق عزل وکیل دوم با موکل است و وکیل اول اختیاری در این امر ندارد.

انواع وکیل دادگستری

به طور کلی هشت نوع وکیل دادگستری در ایران وجود دارد که عبارتند از:
1- وکیل انتخابی: هرگاه فردی وکیل خود را شخصاً انتخاب نماید و با تنظیم قرارداد وکالت او را برای دفاع از حقوق خود در مراجع قضایی نایب قرار دهد به آن وکیل انتخابی می‌گویند.
2- وکیل معاضدتی: در مواردی که اشخاص برای دفاع از حقوق خود در دعاوی حقوقی نیاز به وکالت داشته باشند، اما به دلیل عدم توانایی مالی و یا هر دلیل دیگری نتواند برای خود وکیل انتخاب نماید، از سوی دادگاه یا تشخیص کمسیون معاضدت کانون وکلا، در این موارد وکیلی به صورت رایگان دفاع از حقوق وی را برعهده می‌گیرد؛ به چنین شخصی، وکیل معاضدتی گفته می‌شود.
3- وکیل تسخیری: کسی است که در دعاوی کیفری نقش ایفا می‌کند. هرگاه در دادرسی و محاکمات متهم به دلیل عدم توانایی مالی و یا هر دلیلی از دریافت وکیل خودداری نماید، دادگاه از میان وکلای دادگستری، وکیلی را به صورت رایگان در اختیار متهم قرار می‌دهد که به آن وکیل تسخیری می‌گویند.
4- وکیل سازمانی: طبق قانون حمایت قضایی از کارمندان نیروهای مسلح و دولتی، در صورتی که کارمندان دولتی در کارهای خدمتی با مشکلات حقوقی و قضایی مواجه شوند، سازمان محل خدمت او موظف است متخصصان حقوقی خود را به عنوان وکیل برای دفاع از کارمندانی که با مشکل رو به رو شده‌اند اختیار کند. به وکلایی که در مراجعه قضایی از حقوق کارکنان دولتی دفاع می‌کنند، وکیل سازمانی می‌گویند.وکلای پایه 2 فقط حق شرکت در محاکم کیفری که به جرم‌های تعزیری مستوجب حبس کمتراز ۱۰ سال و شلاق و جزای نقدی و اقدامات تامینی منتج می‌شود را دارند و در محاکم حقوقی نیز چنانچه بازخواسته کمتر از ۵۰۰میلیون ریال باشد و یا خواسته غیر مالی مگر در دعاوی مربوط به اختلافات در اصل نکاح، اصل طلاق، اثبات و نفی نسب باشد، می‌توانند از حقوق موکل خود دفاع کنند اما وکیل پایه یک دادگستری حق شرکت در تمامی محاکم اعم از حقوقی و کیفری و.. را دارند. وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه اخذ می‌کنند بدواً به‌صورت ۲ سال کار آموزی دوره را طی می‌کنند و می‌توانند ذیر نظر وکیل سپرست نسبت به دفاع از حقوق موکل اقدام کنند و پس از طی 2 سال و همچنین تأیید صلاحیت علمی و گزینش‌های مربوطه موفق به اخذ پروانه وکالت پایه یک شوند.